Thứ Sáu, 18 tháng 7, 2008

Giầy trẻ em

Cần bán: Giầy trẻ em. Chưa bao giờ được dùng

Nguyên bản:

For sale: baby shoes, never worn.

(Hemingway)


Đây là truyện cực ngắn của Hemingway. Chính ông đã có lần nói rằng đây là tác phẩm ưng ý nhất của mình.

Bạn nhìn thấy gì ở trong truyện ngắn này?

Riêng tôi nhìn thấy một cặp vợ chồng trẻ rộn rã chuẩn bị cho đứa con sắp chào đời. Họ đưa nhau đi mua sắm những đồ quần áo giầy dép nhỏ xíu và những đồ chơi khác cho đứa bé sắp ra đời. Họ thức cả đêm rúc rích thì thầm là sẽ đặt tên con như thế nào, lớn lên sẽ cho nó làm gì. Hạnh phúc là khi mình có một đứa bé con.

Rồi việc không may xảy đến. Người vợ trẻ bị sẩy thai. Chị không bao giờ được trở thành bà mẹ trẻ nữa. Người chồng đau đớn bàng hoàng chỉ biết an ủi vợ đang vừa khóc vừa gấp lại những quần áo, bỏ vào hộp những đồ chơi. Họ đi về trong nhà như những cái bóng. Những đồ dùng của đứa bé chưa bao giờ ra đời trở thành những kỉ vật nhức nhối đến nỗi họ muốn dứt bỏ hẳn khỏi nó. Không thể đem cho con cái nhà người quen, vì họ không có bạn bè sắp sinh, mà biết đâu một ngày nào đó nỗi đau sẽ trở lại dưới hình hài một sinh linh nhỏ xíu nào đó không phải của họ.

Chỉ có cách là bán nó đi.

Nguyễn Thành Vinh, 2006

From Quán trọ (website: http://www.thanhvinh.net)


Thật sự, đọc lời bình của Nguyễn Thành Vinh mới thấy bàng hoàng.

Tôi lại đọc thấy trong truyện của Hemingway sự gắn bó máu thịt của đôi vợ chồng trẻ với sinh linh nhỏ nhoi của họ. Có thể là một em bé đã ra đời. Nhưng em bé chưa kịp đi đôi giầy ấy đã vì một lý do gì đó mà vĩnh viễn không bao giờ dùng nó được. Bây giờ thì bạn có thể để lỏng cho trí tưởng tượng của bạn bay cao, bay xa hơn nữa. Bạn cũng có thể xây dựng được cho mình một câu chuyện khác từ cái bảng quảng cáo bán giày kia. Một tấm bảng bình thường giống như những thứ ta đã từng đi qua bao nhiêu lần trong cuộc đời này. Thế mà đằng sau mỗi tấm bảng ấy lại có thể chứa đựng câu chuyện về số phận của một con người, hay thậm chí của cả một gia đình.

Bao nhiêu lần đi trên đường, ta đã dừng chân, để mắt và thả lỏng cho đầu óc, cho trái tim mình cảm thông và chia sẻ, dù chỉ là trong một phút giây?

Dù sao, với tôi, nỗi đau của trẻ em bao giờ cũng là nỗi đau đớn xót lòng. Trẻ em còn quá nhỏ bé để có được những suy nghĩ và cảm xúc như người lớn. Nỗi đau khổ, niềm vui sướng đều rất chân thành và rất thật.

Còn nhớ cách đây mấy ngày, tôi đứng trước một sân chơi trẻ em. Trong đó rất nhiều em bé với đủ các quốc tịch khác nhau. Những màu da khác nhau, những màu tóc khác nhau, những màu mắt khác nhau. Và nhất là những tiếng nói khác nhau. Nhưng chúng đều chung một đặc điểm là tuổi thơ ngây. Những em bé hồn nhiên, vô tư, vui đùa nghịch ngợm. Chúng bắt chước nhau nghịch cát, đu dây. Những trò chơi cũng đơn giản như chính tâm hồn chúng. Sân chơi toàn bằng những cây gỗ, tấm ván hay sợi thừng ghép lại. Với trẻ, chỉ cần một khúc cây xù xì ngả xuống, là chúng đã có thể hình dung ra con ngựa gỗ, để cưỡi lên và phi đến tận cung trăng. Mà thật ra có phải chúng thật sự hình dung ra con ngựa không nhỉ? Đấy là tưởng tượng, mơ mộng của tôi đó chứ. Bọn trẻ có thật sự có nhu cầu bay đến cung trăng không? Ta khó mà biết được, đúng không?

Chỉ biết rằng, chúng dễ dàng cười giòn tan. La hét bằng đủ các thứ tiếng. Chẳng cần biết tiếng của nhau, thậm chí không cần ra dấu hiệu, lũ trẻ vẫn có thể hiểu nhau, để cùng nhau đùa nghịch, thỏa thuận với nhau về thứ tự và cách thức của trò chơi, để cùng thân ái nắm tay nhau và cười. Ôi tiếng cười trẻ thơ!

Lúc này mới thấy hết sự vô nghĩa của ngôn ngữ loài người. Thấy sự vô nghĩa của từ “internations”. Tại sao lại phân chia ra các nations làm gì để rồi sau đấy lại phải “inter” với nhau?

Ở sân chơi còn có các bà mẹ nữa. Các bà mẹ châu Âu to lớn lực lưỡng. Giơ hai cánh tay khỏe mạnh, đẩy đứa con lên cao. Các bà mẹ châu Á nhỏ bé đầy lo lắng và âu yếm. Đứng dưới thấp, quan sát đứa con mình bò từng bước lên cao và không ngừng khích lệ. Nhưng vẫn sẵn sàng giơ đôi tay bé nhỏ để đỡ con mình nếu chẳng may nó xảy chân. Tình yêu thương cũng là không biên giới. Lòng mẹ ở 5 châu, 4 biển tất thảy đều giống nhau thôi.

“…Ôi trái đất rộng làm chi bát ngát

Cho loài người chia biên giới thế gian

Cho sa mạc thổi bùng lên ngọn lửa

Cho tình ta chưa bén đã vội tàn…”

(trích thơ Olga Becgon)

Không có nhận xét nào: