Hợp đồng không thể ký

Bấy giờ là cuối năm 1986. Chiến tranh mới qua đi có 11 năm.
Chúng tôi thuộc một cơ quan làm kỹ thuật về ngành điện tử. Chúng tôi len lỏi đi các nơi tìm kiếm hợp đồng, và hầu như ở nơi nào cũng được đón tiếp nồng nhiệt.
Một lần, anh Lâm trưởng phòng kỹ thuật đưa ba chúng tôi lên Kim Bôi, Hòa Bình theo lời mời của một người bạn làm Giám đốc nông trường, nhân thể tìm công việc. Trong ba chúng tôi chỉ có kỹ sư Tùng còn trẻ, mới 27 tuổi, còn tôi và Kiên vốn là bộ đội chuyển ngành đều ngoài 30 tuổi, đã có vợ. Cậu Dương lái xe cũng vốn là lính.
Chiếc xe UAZ đưa nhóm chúng tôi lên Lương Sơn, rẽ qua Kim Bôi rồi đi vào một nông trường nằm ở một thung lũng sát hai quả núi vào một buổi chiều. Bạn anh Lâm là Giám đốc nông trường này. Dọc hai bên đường vào nông trường là các đồi ngô, sắn. Chúng tôi chỉ thấy toàn chị em phụ nữ đang lao động. Thấy xe chúng tôi, họ đều ngẩng đầu lên nhìn, có chị còn vẫy nón ra chiều thân mật như người nhà. Vào đến trụ sở, dừng xe, chúng tôi được mời vào một hội trường rộng làm toàn bằng tre nứa, nền đất nện. Cơ sở vật chất có vẻ còn nghèo nàn. Cả Ban Giám đốc ba người đều ra đón chúng tôi. Ông nhiều tuổi nhất chắc cũng chưa đến 50. Chúng tôi nhìn quanh, không hiểu nông trường trồng toàn ngô với sắn, chẳng có một thứ máy móc gì thế này thì cần gì đến điện tử mà anh Lâm đưa chúng tôi lên đây tìm kiếm hợp đồng.
Ông Giám đốc lôi ra mấy cái cốc thủy tinh và một ấm giỏ to tướng rót nước vối mời chúng tôi. Chào hỏi nhau được độ hai tuần nước, ông Giám đốc đứng lên xoa hai tay vào nhau, trịnh trọng nhưng không kém đi vẻ vui mừng:
- Báo cáo các đồng chí, nông trường chúng tôi đây có tới 150 chị em, phần đông là thanh niên xung phong từ chiến trường trở về. Các cô ấy đều không có gia đình, hoàn cảnh rất đáng thương. Ban Giám đốc chúng tôi chỉ có ba người, quản lý không xuể. Nay thấy các đồng chí lên đây hỗ trợ "tăng cường", đội ngũ hùng hậu như thế này, chúng tôi rất mừng. Để mời các đồng chí tối nay nghỉ lại cơm nước và giao lưu cùng chị em luôn thể.
Chúng tôi chưa hiểu rõ chuyện gì, nhưng thấy người ta đón tiếp mình vui vẻ là thích rồi.
Tối đó, năm chúng tôi (kể cả lái xe mà) cơm nước đơn giản với hai món chủ lực là sắn và ngô xong là ra luôn hội trường giao lưu cùng chị em công nhân. Chị em công nhân rất cởi mở, họ nói chuyện và tiếp nước chúng tôi có phần chiều chuộng. Hơn một trăm cô gái tuổi mới chỉ ngoài ba mươi một chút. Khi chiến tranh kết thúc, họ là những cô thanh niên xung phong mới 21, 22 tuổi. Ba bốn năm cống hiến tuổi xuân trong tuyến lửa, họ là những con người phi thường, cả nước khâm phục. Nhưng khi trở về nhà sau chiến tranh thì họ lại là những cô gái quá lứa lỡ thì, nhất là trong cảnh làng quê hiếm hoi đàn ông sau chiến tranh. Thế là các cô lại rời quê hương ra đi, tụ hội nhau trên nông trường này. Cả chục năm trời vùn vụt trôi qua tự lúc nào, họ không còn là thanh niên nữa, song cũng không được làm đàn bà. Họ không có chồng, nhưng vẫn muốn được quyền làm mẹ. Đất nước thống nhất cả chục năm trời, Hội phụ nữ Việt Nam kiên trì vất vả thuyết phục và đấu tranh với ngành Tư pháp mãi mới đem lại được cho những người có hoàn cảnh thiệt thòi như các chị quyền được sinh con không giá thú. Nhưng các chị lại gặp nỗi khó khăn là sinh con với ai bây giờ, vì một yêu cầu đặt ra là các chị được sinh con, nhưng phải giấu tên bố. Hơn một trăm con người các chị ở cái nơi heo hút này với nhõn ba người đàn ông trong Ban Giám đốc thì biết làm sao. Trong nông trường cũng đã có mấy chị được làm mẹ, cả tập thể quan tâm chăm sóc, nhưng tất cả mọi người đều phải hiểu một qui định bất thành văn là bố các cháu không phải là các bác trong Ban Giám đốc.
Dần dà, chúng tôi hiểu ra ý tứ trong phát biểu của ông Giám đốc lúc chiều. Rõ khổ. Té ra ông tưởng anh Lâm bạn ông đưa nhóm trai tráng chúng tôi lên đây "tăng cường" cho nông trường. Chúng tôi vừa thương cho các chị công nhân, vừa lo lắng, vừa thẹn thùng. Từ chỗ vui vẻ chan hòa ban đầu, chúng tôi trở nên lúng túng. Cái chuyện như thế này thật hết sức tế nhị và nhạy cảm. Dù gì thì con người vẫn là con người. Mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng mà. Làm sao quan hệ khi chỉ có tình thương. Mà không ai lại có thể làm ngơ nếu biết trên đời này có một “giọt máu” của mình. Còn vợ con chúng tôi nữa chứ. Chúng tôi thương cảm với các chị nhiều lắm, vì thanh niên xung phong các chị với bộ đội chúng tôi trong chiến tranh đều vất vả và chịu nhiều hy sinh mất mát như nhau. Tuy chính sách đãi ngộ với bộ đội còn rất khiêm tốn, nhưng chắc cũng rõ ràng và nhiều hơn so vói thanh niên xung phong.
Chưa nói gì đến nhóm năm người chúng tôi, mà giả sử tất cả đàn ông trong cơ quan chúng tôi có được huy động lên hết cả đây để "tăng cường" cho nông trường thì cũng không xuể. Đấy là chưa kể có phải ai cũng "tăng cường" được đâu. Rồi đủ thứ chuyện khác nữa chứ. Có lẽ cái ý định giao lưu kết nghĩa kiểu như thế này chẳng có ở đâu trên thế giới.
Sáng hôm sau, nhóm cán bộ chúng tôi cơm nước qua loa rồi rút lui sớm. Dọc đường về, chúng tôi chất vấn anh Lâm. Chắc bố đã có một "nhau" trên này nên kéo anh em lên cho có đồng bọn chứ gì?
Nhưng tóm lại là không thể ký được hợp đồng này. Phải chấp nhận ra về tay không thôi.
Nhiều năm trôi qua rồi, trong chúng tôi không có ai trở lại nông trường, kể cả anh Lâm. Có lẽ anh cũng biết thêm chút tin tức gì đó qua ông Giám đốc bạn anh, nhưng anh không nói. Trên báo chí, một đôi lần cũng có phóng sự nói về hoàn cảnh và số phận của những nữ thanh niên xung phong sau chiến tranh, nhưng cách giải quyết và tương lai cho họ ra sao thì không ai nói tới. Có lẽ đất nước còn quá nhiều việc lớn hơn cần phải làm. Dầu sao, chuyện về các chị em TNXP sau chiến tranh cũng là một vết đen buồn trong tâm tưởng những người lính chúng tôi.

Quê hương tình thu

Quê hương tình thu

Hôm nay mùa thu cũng đã về
Ngọn bấc đùa khắp nẽo đường đê
Rộn ràng người vui mùa lúa mới
Thảm vàng đầy những hương miền quê

Và em hôm nay trong áo mới
Dáng xinh cô thôn nữ ngoan hiền
Bước đi giữa mùa thu hoan ái
Với anh viết chung một mối tình

Từ đây cõi đời ta có nhau
Từ đây duyên vầy lòng gửi trao
Một nụ hôn và một ánh mắt
Một niềm vui tha thiết ngọt ngào

Từ đây một đời ta có nhau
Xây đắp tương lai đẹp sắc màu
Với đàn con cùng đùa vui vẻ
Bên mái gia đình hạnh phúc biết bao

Đông Hòa
14.08.2008

Chinh phụ khúc

Chinh phụ khúc

Dòng sông đưa nước về đâu ?
Cho em gửi chiếc lá sầu tương tư
Từ chàng chinh chiến diệt thù
Đã ba năm chẳng có thư một lần
Thương chàng sương gió bụi trần
Ngựa hồng chắc đã ngại ngần vó câu
Em hằng khấn nguyện đêm thâu
Mong ngày nối lại nhịp cầu phu thê.

Hôm nay gió bấc trở về
Hàng dương liễu lạnh, tái tê khuê phòng
Thêm một ngày mãi chờ mong
Thêm một ngày mãi ngóng trông bóng chàng
Từng đêm chăn gối ngỡ ngàng
Hơi người ấp ủ đã ngàn giấc mơ
Giờ đây xa cách đôi bờ
Nhớ thương biết đến bao giờ mới nguôi.

Từ chàng biền biệt chân trời
Tóc tai biếng chải, mắt môi nhạt mầu
Cứ trông về phía hàng dâu
Ngóng chừng bóng ngựa qua cầu hồi hương
Nhưng ngày lại khuất tà dương
Cho hoa héo nhụy tàn hương giữa mùa
Mình em trong bức màn thưa
Gục đầu lên gối lệ mưa mấy dòng.

Chàng đi từ độ sầu đông
Đã ba lần tuyết chập chùng chốn quê
Ba năm chàng hẹn quay về
Ba lần con nước tràn đê vỡ bờ
Xuân sang lòng vẫn ơ hờ
Từng mùa nắng hạ lặng lờ trôi qua
Thu vừa xong nữa là ba
Giờ này năm ấy chàng xa thiếp rồi.

Người đi, nhà vắng tiếng cười
Có ai để thiếp chuốc mời rượu ngon
Sân nhà lặng lẽ không còn
Bóng chàng tập luyện quay tròn đường đao
Tưởng chừng mới độ hôm nào
Chàng vừa ướm thử áo bào em may
Mà nay đã quá ngàn ngày
Chợt nghe khóe mắt dâng đầy lệ em.

Nắng vàng chênh chếch trên thềm
Nhớ người và những êm đềm năm xưa
Bên nhau dù nắng hay mưa
Dù đông thi hữu hay thưa khách chào
Đời ta vẫn rộ hoa đào
Cho nhau đằm thắm ngọt ngào yêu đương
Hai bên phụ mẫu mến thương
Khen chàng võ nghệ văn chương vẹn bề.

Từ em ở lại miền quê
Nuôi tằm dệt vải chẳng nề khó khăn
Biết chàng ngàn dặm xa xăm
Gió sương rừng núi dãi dầu nắng mưa
Mong đồng lúa lại được mùa
Góp lương nuôi lính vẫn thừa nuôi dân
Việc nhà gánh vác tảo tần
E chừng nhan sắc có phần kém xưa.

Năm nay chàng sẽ về chưa?
Em mang lễ vật lên chùa hỏi xâm
Quẻ lành, sư cụ nói rằng
"Tàn cơn gió bấc, mùa xuân tái hồi "
Đêm nay trong dạ bồi hồi
Mong tình quân đến đứng ngồi chẳng yên
Cầu xin trời độ người hiền
Cầu cho loan phụng nối liền dây tơ.

Phạm Doanh
_________________
Ta,
người chưa diệt chữ Tình
Mong gì ngộ, giác
giữa thinh không này.

Chinh phu ký

Chinh phu ký

Trên miền sa mạc chiến trường
Trải bao trận địa thê lương ngút ngàn
Ba năm rong ruổi việc quan
Nhớ thương người vợ võ vàng chốn quê
Chưa xong nợ nước chưa về
Niềm riêng giữ kín không hề hở môi
Áo bào bạc hết cả rồi
Chiếc khăn ngày tiễn không rời khỏi thân.

Lửa canh đêm đã tàn dần
Vừng đông thấp thoáng phía chân ngọn đồi
Một ngày mới lại lên rồi
Nón đồng, giáp sắt trên người mặc xong
Thanh gươm mỏng, vó ngựa hồng
Nghe hồi trống lệnh nổ đùng tiến quân
Quê nhà em có biết rằng
Hôm nay ra trận, chín phần tử vong.

Tử thi trên khắp cánh đồng
Những thây ngựa chết nặc nồng máu me
Địch quân phong tỏa bốn bề
Quân ta cảm tử không hề tháo lui
Mình mang bao vết thương rồi
Vẫn trên lưng ngựa không rời mũi thương
Mịt mù khói lửa chiến trường
Tung hoành xung đột đoạt gươm cướp cờ.

Đoàn quân thiết kỵ reo hò
Cùng theo chủ tướng vỡ bờ xông lên
Ngựa phi vào phía trận tiền
Múa gươm gạt những mũi tên địch thù
Đâu là thực, đâu là hư
Trong làn mơ ảo sương mù xung quanh
Bám dây leo đến mặt thành
Trong cơn sinh tử nhớ hình ảnh em.

Cắm gươm cởi giáp truớc thềm
Bên ngoài tướng sĩ loan truyền chiến công
Kéo lên mình tấm vải bông
Lịm đi vào giấc bềnh bồng lãng phiêu
Trong mơ có dáng yêu kiều
Em bên khung cửi, nắng chiều bên song
Bây giờ trời lại lập đông
Càng thêm giá lạnh cõi lòng chinh nhân.

Vua ban hiệu lệnh hành quân
Tháp tùng Nguyên Soái họ Trần duyệt binh
Cảm thương chiến sĩ của mình
Những người xa vắng gia đình bao năm
Như anh họ cũng biết rằng
Ra đi nào biết có chăng lúc về
Tráng sĩ hề, tráng sĩ hề
Cùng ta uống máu ăn thề hôm nay.

Ngày qua rồi lại qua ngày
Trời đông tuyết trắng bay bay lạnh lùng
Bắc phương mây xám chập chùng
Dừng quân cắm trại trong rừng thông xanh
Ngày xưa làng mạc vây quanh
Giặc về đốt phá tan tành còn đâu
Khô cằn những thửơ ruộng màu
Quạ kêu quang quác trên đầu ngọn cây

Lòng riêng ấp ủ niềm tây
Chừng như cỏ lá úa gầy đêm qua
Tuyết rơi biên ải quan hà
Gợi lên bao nỗi nhớ nhà, nhớ em
Đường còn xa, gối đã mềm
(Ba mùa đông đã qua thềm hoa xưa)
Hàng lau hiu hắt gió đùa
Hỏi người chinh chiến sao chưa tái hồi?

Phạm Doanh
_________________
Ta,
người chưa diệt chữ Tình
Mong gì ngộ, giác
giữa thinh không này.

Chiều sương vọng cảnh

Chiều sương vọng cảnh
( thuận nghịch độc)
( thủ vỹ ngâm)
đọc xuôi:

Sương chiều lặng khuất cảnh xa mờ
Khói ảo đùa mây nhập giấc mơ
Buồn lại kẻ mong đời vọng khó
Nhớ vơi người lịm tiếng buông hờ
Sông bên đợi mãi hồn lưu luyến
Bến giữa neo hoài dạ ngẩn ngơ
Mòn mỏi mắt ai chờ rạng nguyệt
Sương chiều lặng khuất cảnh xa mờ

đọc ngược:

Mờ xa cảnh khuất lặng chiều sương
Nguyệt rạng chờ ai mắt mỏi mòn
Ngơ ngẩn dạ hoài neo giữa bến
Luyến lưu hồn mãi đợi bên sông
Hờ buông tiếng lịm người thôi nhớ
Khó vọng đời mong kẻ lại buồn
Mơ giấc nhập mây đùa ảo khói
Mờ xa cảnh khuất lặng chiều sương

Đông Hòa
12.08.2008

Túy Ca - Tình Khúc Người Say (10)

Túy Ca - Tình Khúc Người Say (10)

Dáng người lãng đãng trong sương
Dừng chân ghé quán bên đường nghỉ ngơi
Xa xa mây xám lưng đồi
Gọi thêm bầu rượu,
cạn rồi,
chưa say
Chiều biên cương sắp hết ngày
Bụi mưa lất phất, hàng cây nhạt nhòa
Khói lam vương vấn mái nhà
Khói lam vương vấn mái nhà ... không tan.

Phạm Doanh

_________________
Ta,
người chưa diệt chữ Tình
Mong gì ngộ, giác
giữa thinh không này.

Bài thơ mang tên em

Bài thơ mang tên em

Có người bảo Nanh Chồn tuyệt hảo
Nhưng riêng anh chỉ thích Nàng Hương
Vì mỗi lần anh đong đấu gạo
Lại đong đầy những đấu yêu đương

Nếu có dịp nào đi thăm Huế
Anh sẽ tìm đến một dòng sông
Để hỏi rằng ánh trăng trên sóng
Có sáng bằng ánh mắt em không ?

Anh sẽ đón thuyền ra cửa biển
Theo cánh buồm về bắc hành hương
Mỗi bậc thang lên ngôi chính điện
Đọc tên chùa như gọi người thương

Rồi anh sẽ tìm người điêu khắc
Tạc hình em vào gỗ hường trâm
Để mỗi lần đôi ta xa cách
Mượn hương trầm ấp ủ gối chăn

Hai mươi năm xa lìa đất nước
Nửa cuộc đời lưu lạc tha phương
May có lại người yêu năm trước
Nên tháng ngày nhẹ bớt hoài hương.

Phạm Doanh
_________________
Ta,
người chưa diệt chữ Tình
Mong gì ngộ, giác
giữa thinh không này.

Bầy thú đi hoang bỗng ngậm ngùi

Bầy thú đi hoang bỗng ngậm ngùi

Trận bão về ngang lộng đất trời
Đàn chim xao xác lạc ngàn nơi
Hàng cây khô khốc không còn lá
Bầy thú đi hoang bỗng ngậm ngùi.

Phạm Doanh
_________________
Ta,
người chưa diệt chữ Tình
Mong gì ngộ, giác
giữa thinh không này.

Ru con

Ru con

Ru con mẹ hát điệu ầu ơ
Con ngủ trong tay thật dại khờ
Bài hát đồng dao ru trẻ nhỏ
Lời ca Quan Họ gợi lòng mơ
Cha đi chinh chiến dầm sương gió
Mẹ trải nhọc nhằn giữ mối tơ
Mai ngày tan giặc hồi chân ngựa
Là lúc nhà ta rộn tiếng thơ.

Phạm Doanh
_________________
Ta,
người chưa diệt chữ Tình
Mong gì ngộ, giác
giữa thinh không này.

Cơn ác mộng

Cơn ác mộng

Ta lạc lõng trong vùng lầy lội
Đồng hoang vu không lối quay về
Còn em vẫn thản nhiên đứng đợi
Không chỉ đường ra khỏi cơn mê
Từng bước chân quanh đời cằn cỗi
Có tiếng cười nghe thật lê thê
Em tóc xõa bay vờn theo gió
Ta lịm trong đau nhức ê chề .

Phạm Doanh
_________________
Ta,
người chưa diệt chữ Tình
Mong gì ngộ, giác
giữa thinh không này.

Còn dư chất người

Còn dư chất người

Ngồi đây đếm lại nợ nần
Có phần trả được, có phần còn đeo
Có phần bỏ lại sau đèo
Quay lưng dấu mặt chạy theo ảo huyền
Mây mù che mắt triền miên
Chút tâm tưởng để lạc miền hoang vu
Suốt đời là giấc mộng du
Tỉnh ra nhìn lại còn dư chất người .

Phạm Doanh

_________________
Ta,
người chưa diệt chữ Tình
Mong gì ngộ, giác
giữa thinh không này.

Thu buồn kỷ niệm

Trước mắt tôi ... một khoảng trời thăm thẳm ... sương đầy cỏ úa , Lệ của trời mơn man giấc mị . Từng bước tôi nghe mình trống trải ... ngồi lại bên quán cà phê ven đường , cảm giác ấm cúng len vào hồn ... một chút hương xưa mềm mại như đã tìm về . Tôi ngỡ có em kế bên ... như vừa nghe một hơi ấm của tình yêu ... một chút hạnh phúc ...từng giây một chìm đắm theo những giọt đen rơi trong đáy cốc ....Ôi , một cảm giáv mà một đời tôi mãi đi tìm trong vô vọng .....

Thu buồn kỷ niệm

Vẫn còn đó khoảng không vô tận
Khói đầy và cỏ cũng mênh mông
Tôi nhìn theo tâm hồn xao động
Bỗng thấy mình nhỏ bé vô cùng

Vẫn đó , ly cà phê sánh đặc
Từng giọt vừa chảy thấm màu đen
Giọt buồn của thời gian thật chậm
Ru lòng người về một chuyện tình

Ôi , bao năm qua rồi .. em hỡi
Nơi xa xôi ... em có hay chưa
Vẫn là tôi bước về nơi cũ
Gửi tình theo từng dấu chân xưa

Vẫn là tôi về trong mòn mỏi
Ngoài kia trời thả giọt sương thu
Nỗi niềm ơi , xin ngủ yên nhé
Để còn được ... thấy em vui đùa

Đông Hòa
11.08.2008

Sầu thu

Gió lạnh về ... ngoài kia biển động ...tôi hướng mắt nhìn bầu trời vầng vũ . Nỗi nhớ dày vò ... . một thoáng mông lung tâm tư chìm hư khói ...ngoài kia trên thảm xanh của rừng những chiếc lá vàng có thể đã rơi báo hiệu mùa thu về đến ... mang những hạt mưa ngâu rơi đầy khắp miền kỷ niệm , ước đầy trên nấm mộ .... Hỡi em ... đến bao giờ tôi sẽ quên em ... có lẽ là không thể ... ví như mùa thu bao năm đều quay trở lại ... để gửi nhớ mong cho một cõi người .....


Sầu thu

Gió hỡi , bay từ đâu về đến
Đùa lá vàng trên từng nẻo xa
Và em vẫn nằm kia , yên ngủ
Giấc muôn đời trong cõi bình yên

Ôi , thời gian cơn mơ vời vợi
Một tối mùa thu tôi mất em rồi
NHìn đôi mắt em vứa nhắm kín
Tâm hồn ơi , xót thương ngậm ngùi

Ngọn gió ru đời gửi mùa thu
Lạnh vắng tiếng mưa rơi hững hờ
Tôi nhìn mây ... tôi nhìn ngôi mộ
Màu cỏ xanh ơi , tái tê cõi lòng

Bao gời em hỡi ... đến trăm năm
Bao giờ em hỡi ... biết bao lần
Tôi chờ em trong niềm vô vọng
Tôi đợi em trong màn sương tàn .....

Đông Hòa
11.08.2008

Chút tình giữa thu

Một buổi chiều thu , tôi đi về phía biển. Biển dạt dào , và những ngọn gió từ trùng khơi thổi không ngừng nghỉ . Tôi lại nghe một chút gì của ngày xưa trở lại ... và nghe mình lại nhớ em , người tôi đã một thời yêu dấu. Mặt nước vẫn xanh .... vẫn kia những con thuyền bé nhỏ chông chênh nhòa nhạt ... tựa như một cuộc tình của đời người trong một số kiếp bi thảm .... thời gian nhanh qua , bây giờ nơi tôi mái tóc đã chấm bạc , dưới kia nơi em ngủ tóc vẫn còn xanh ... và chắc có lẽ vẫn còn vương những giọt nước mắt của nỗi niềm thương tiếc .


Chút tình giữa thu

Chiều thu , gió heo may về biển
Để gửi cho đời một chút mơ
Về ngày xưa của thời kỷ niệm
Ôi , xót xa nào còn vương tơ

Tôi vẫn nơi đây , giữa mùa thu
Lặng lẽ tìm em trong bóng mù
Lặng lẽ đợi em trong ánh biển
Lắng nghe trái tim mình bơ vơ

Em ơi, em có biết hay chăng ?
Giấc ngủ của em , đã dài lắm
Cơn mộng nào , em còn vương vấn
Để một người chờ em âm thầm

Trời đã đi vào trong bóng đêm
Và kia trăng khuya đang về tìm
Gửi ánh sáng mờ , của ảo vọng
Trao người mơ về một mối tình ........

Đông Hòa
10.08.2008